[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Werner SteinmannABC Starego TestamentuT�umaczenie:Zofia BrzostowskaTytu� orygina�u:Kleines Bibel - abc zum Alten TestamentWydawnictwo KerygmaLublin 1992Przedmowa do wydania polskiegoWydawnictwo Kerygma oddaje w r�ce polskiego czytelnika "ABC "Starego"Testamentu. Ksi��ka ta jest �ci�le zwi�zana z profilem tej m�odej jeszczeoficyny."ABC "Starego "Testamentu, jak pedagog elementarnej szk�ki biblijnej,pragnie prowadzi� pocz�tkuj�cego ucznia w arkana Starego Przymierza, kt�repe�ne jest tajemnic i znak�w zapytania. Dlaczego zaczynamy od StaregoTestamentu? Najpierw dlatego, �e jest on ca�y skoncentrowany na Chrystusiei do Niego prowadzi: "Ekonomia zbawienia w Starym Testamencie by�a przedewszystkim nastawiona, by przygotowa�, proroczo zapowiedzie� (por. �k 24,44; J 5, 39; I P 1, 10) i rozmaitymi obrazami typicznymi oznaczy� (por.1 Kor l0, 11) nadej�cie Chrystusa Odkupiciela wszystkich oraz Kr�lestwamesja�skiego" (KO 15). Stary Testament jest naturalnym wprowadzeniem doNowego Testamentu. Ojcowie Soboru, powo�uj�c si� na �w. Augustyna ucz�, �eNowy Testament by� ukryty w Starym, a Stary w Nowym znalaz� wyja�nienie (KO16).Ale, by� mo�e, kto� zapyta dlaczego "ABC a nie inna ksi��ka? W j�zykupolskim jest wiele s�ownik�w biblijnych obejmuj�cych ca�� Bibli� lub tylkoNowy Testament, brak natomiast s�ownika Starego Testamentu. Nie jest tojednak racja najwa�niejsza. Wszystkie istniej�ce w Polsce tego rodzajupublikacje adresowane s� do czytelnika z pewnym przygotowaniem biblijnym.Nasze "ABC "Starego "Testamentu przeznaczone jest dla raczkuj�cych w wiedzy�wi�tej Ksi�gi, dla prawdziwych przedszkolak�w biblistyki. Mo�na by jenazwa� pierwszym elementarzem Starego Testamentu. Jak ka�dy elementarz zprawdziwego zdarzenia jest ono tak�e ilustrowane. Przyst�pno��, to pierwszajego cecha.Zawiera tylko 86 hase�, ale s� one tak dobrane, �e przybli�aj�najwa�niejsze postacie i tematy dziej�w zbawienia Starego Przymierza.Wszystkie has�a wychylone s� w przysz�o�� ku Nowemu Testamentowi, kuChrystusowi. W tym elementarzu biblijnym nie ma nic z be�kotuteologicznego; napisany jest prostym, obrazowym j�zykiem biblijnym. Liczneodwo�ywanie si� do miejsc biblijnych mo�e by� pomocne w pog��bianiu lekturyPisma. Zwi�z�o�� to druga cecha "ABC "Starego "Testamentu.Autorem tego udanego elementarza Starego Testamentu jest protestant, dokt�rego w pe�ni mo�na odnie�� s�owa Soboru Watyka�skiego II o "rozmi�owaniuw Pi�mie �wi�tym braci od��czonych" i o "ci�g�ym i wnikliwym studiowaniutych �wi�tych kart". "ABC "Starego "Testamentu jest owocem owegorozmi�owania w s�owie Bo�ym i wnikliwego studium. St�d ekumeniczno�� jesttrzeci� cech� tego ma�ego przewodnika po Starym Przymierzu.Wydawnictwo Kerygma i ni�ej podpisany �ywi� nadziej�, �e "ABC "Starego"Testamentu, podobnie jak "Humor "Ojc�w "pustyni, znajdzie licznychczytelnik�w i sympatyk�w."Niedziela "M�ki "Pa�skiej, "1992ks. J�zef KudasiewiczOd WydawcyUdost�pniaj�c polskiemu czytelnikowi ksi��k� niemieckiego autora WerneraSteinmanna "Das "Kleine "Bibel-ABC "zum "Alten "Testament, chcemy zwr�ci�uwag� czytelnika na pewne odst�pstwa od orygina�u wynik�e z konieczno�ciprzystosowania tej ksi��ki dla odbiorcy z formacj� katolick�. W zwi�zku ztym czytelnikowi "ABC "Starego "Testamentu nale�y si� kilka s��wwyja�nienia:1. "ABC "Starego "Testamentu, jako ksi��ka autora protestanckiego,przyjmuje tzw. kr�tszy, �ydowski kanon ST (39 ksi�g), czyli tylko tzw.Ksi�gi protokanoniczne. Ko�ci� Katolicki natomiast przyjmuje kanon d�u�szywraz z Ksi�gami deuterokanonicznymi (46 ksi�g), do kt�rych nale��: Tb, Jdt,Ba, 1-2 Mch, Mdr, Syr. I te ostatnie uwa�a za �wi�te i kanoniczne.2. W zwi�zku z tym w ha�le "M�dro��" pomija autor Ksi�gi M�dro�ci iSyracha. M�wi�c natomiast o nie�miertelno�ci duszy, twierdzi, �e idea tajest obca ST. Ksi�gom protokanonicznym tak, ale jest ona obecna w Ksi�dzeM�dro�ci (Mdr 3, 1-20).3. W ha�le "Chaos" wzmianka jest o dwu sposobach interpretacji. Egzegezakatolicka opowiada si� za pierwsz� mo�liwo�ci�, tj. za stworzeniem �wiata znico�ci ("ex "nihilo).4. Cytowane teksty Pisma �w., nazwy biblijne oraz miejsca odsy�aj�ce doPisma �w. zosta�y zaczerpni�te z przek�adu "Biblii "Tysi�clecia ["Pismo"�wi�te "Starego "i "Nowego "Testamentu. "Biblia "Tysi�clecia.Pozna�-Warszawa 1982].Wszystkim, kt�rzy przyczynili si� do powstania "ABC "Starego "TestamentuWydawca chcia�by z�o�y� serdeczne podzi�kowania. Przede wszystkim Ks. Prof.dr hab. J�zefowi Kudasiewiczowi (KUL) za napisanie "Przedmowy do wydaniapolskiego" zach�caj�cej do lektury tego s�ownika, a tak�e za wiele cennychuwag. Szczeg�lne wyrazy wdzi�czno�ci nale�� si� r�wnie� Ks. Prof. dr hab.Ryszardowi Rubinkiewiczowi (KUL) za konsultacje merytoryczne przyopracowywaniu redakcyjnym. Jeste�my przekonani, �e za��czone mapy, wykonaneprzez mgr Teres� Bednar�, oraz tablice chronologiczne wa�niejszych wydarze�biblijnych Starego Testamentu i z historii powszechnej podnios� znacznieatrakcyjno�� wydawnictwa i pozwol� przybli�y� czytelnikowi zagadnienia i�wiat Biblii."Lublin, "maj "1992Od Autora"ABC "Starego "Testamentu nie jest s�ownikiem biblijnym w potocznymsensie. Czytelnik nie znajdzie tutaj odpowiedniego artyku�u przy ka�dymha�le. To, co znajdzie to wyb�r najwa�niejszych i najbardziejinteresuj�cych poj��, nazw i zdarze�, wyja�nionych kr�tko, rzeczowo izrozumiale.Wprowadza ono w �wiat wyobra�e� i wiary Starego Testamentu, opiera si� narezultatach wsp�czesnych bada� biblijnych. W wyja�nieniach �wiadomie unikasi� �argonu naukowego. Wyra�enia, zwroty lub nazwy, szczeg�lnie wa�ne, "ABCwyodr�bnia w has�o i w odpowiednim miejscu obja�nia. Informacje �r�d�owehistoryczne i teologiczne pomog� w wyja�nieniu i zrozumieniu StaregoTestamentu.Przegl�danie "ABC a w konsekwencji czytanie Biblii mo�e prowadzi� dodalszej lektury i zainteresowania si� jej zagadnieniami. Celem i zamys�emtej ksi��ki jest umo�liwienie i zach�cenie do lektury Biblii."Hamburg, "maj "1989Werner SteinmannHas�aAbraham AbramJeden z praojc�w *Izraela (Rdz 12, 1-22;19); wraz ze swoim plemieniemnale�a� do grupy w�drownych nomad�w. Mieszkali oni w namiotach i zale�nieod p�r roku przemieszczali si� ze swoimi stadami owiec i k�z mi�dzypustynnymi i uprawnymi terenami Palestyny (ok. 1800 r. prz. Chr.). Punktemcentralnym opowie�ci o Abrahamie s� Bo�e *obietnice. Dotycz� one obj�ciaziemi i zrodzenia potomstwa; stanowi� przewodni motyw wszystkich opowiada�.Izrael widzi w Abrahamie swojego praojca (Rdz 12, 4-8; Iz 51, 2). Naprzyk�adzie Abrahama �w. Pawe� udowadnia, �e B�g usprawiedliwia cz�owiekadzi�ki jego wierze (Rz 3, 21-4, 25).AdamW Biblii nie wyst�puje nigdy jako imi� w�asne, ale w podstawowymznaczeniu jako "cz�owiek" lub "ludzko��". Fragmenty Ksi�gi Rodzaju (Rdz 1,1-2. 4a; 2, 4b-25; *stworzenie �wiata) m�wi� o stworzeniu przez Boga�wiata i cz�owieka. Cz�owiek powo�any do �ycia jako m�czyzna i kobieta maszczeg�lne miejsce w�r�d Bo�ych stworze�. Jest odpowiedzialny za dobreobchodzenie si� z ziemi� i za wszystko, co na niej �yje (Rdz 1, 28).AmosBy� jednym z wielkich prorok�w *Izraela obok *Ozeasza, *Izajasza i*Micheasza. Amos pochodzi� z Tekoa, ma�ej miejscowo�ci na kra�cu PustyniJudejskiej. Dzia�a� za czas�w *Jeroboama II ok. 760 r. prz. Chr.prawdopodobnie tylko kilka miesi�cy na p�nocy (Samaria, Betel, Gilgal).Nie by� on zawodowym prorokiem, lecz pasterzem byd�a, a tak�e zajmowa� si�nacinaniem sykomor (Am 1, 1; 7, 14). Mo�na go nazwa� wykszta�conym,znaj�cym �wiat Izraelit�. Prawdopodobnie nale�a� do grona starszyzny,odpowiedzialnej za orzeczenia s�dowe w swoich rejonach. Spos�b m�wieniaAmosa jest obrazowy, gwa�towny, czasem drastyczny (Am 2, 1 n; 4, 1 n).Swoje wyst�pienia prorockie usprawiedliwia� bezpo�rednim powo�aniem goprzez Boga (Am 4, 3-8; 7, 15). Amos zapowiada� upadek pa�stwa p�nocnegojako s�d Boga. Wyg�asza� mowy przeciw �amaniu Prawa i chciwo�ci (Am 3,10), uciskowi i wykorzystywaniu biednych (Am 4, 1), fa�szywej s�u�bieBogu (Am 4, 4-5). Amos nie oczekiwa� ju� �adnego *nawr�cenia si� narodu do*Jahwe. Po trzyletnim asyryjskim obl�eniu Samaria pad�a w 722 r. prz.Chr., a Efraim sta�o si� asyryjsk� prowincj�.Arka PrzymierzaU dawnych Izraelit�w przedmiot kultu o wielkim znaczeniu; pierwotnie wczasach w�dr�wek Izraelit�w by�a w�druj�c� razem z nimi �wi�to�ci� (Lb 10,33; 14, 44). Mia�a ona kszta�t skrzyni (Pwt 10, 1.3) z d�ugimi dr��kamido noszenia (1 Krl 8, 7 n), s�u�y�a do przechowywania tablic zprzykazaniami (Pwt 10, 1 nn; 31, 9.25 nn). Arka zapewnia�a w szczeg�lnyspos�b obecno�� *Jahwe (Lb 14, 42), dlatego noszono j� podczas wojny, atak�e przy poszukiwaniu nowych pastwisk. P�niej s�dzono, �e arka jestr�wnie� tronem Boga, kt�ry jest obecny chocia� niewidzialny (1 Sm 4-6; 2Sm 6; Jr 3, 16). Tu po��czy�y si� stare wyobra�enia izraelskie zkananejskimi. Dzi�ki temu, �e *Dawid wprowadzi� ark� do *Jerozolimy (2 Sm6), uczyni� z nowej stolicy pa�stwa tak�e religijne centrum Izraela. Arkazosta�a zniszczona przez *Nabuchodonozora II podczas zburzenia Jerozolimy w5878586 r. prz. Chr.BaruchPochodzi� z mo�nej rodziny jerozolimskiej (Jr 32, 12; 51,59); by�pisarzem lub sekretarzem. Wsp�pracowa� w opracowywaniu Ksi�gi Jeremiasza.�ycie Barucha by�o �ci�le powi�zane z �yciem proroka Jeremiasza. W 605 r.prz. Chr. Jeremiasz podyktowa� mu swoj� zapowied� s�du, kt�rej nie m�g�wyg�osi� w �wi�tyni z powodu zakazu przemawiania (Jr 36, 1-8). Wkr�tcepotem Baruch odczyta� w �wi�tyni zapowied� maj�cych wydarzy� si�nieszcz��, pr...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]